Σάββατο 2 Απριλίου 2011

Oι "οίκοι" που κυβερνούν το κόσμο


Πρώτη είδηση σήμερα τα δυσάρεστα αλλά αναμενόμενα νέα για την πιστοληπτική υποβάθμιση της Πορτογαλίας κατά τρεις μονάδες από τη Fitch, ρίχνοντας τη Λισαβόνα κατά τρεις μονάδες στο ΒΒΒ-, με αρνητικές προοπτικές. Η επιθετική υποβάθμιση, τρεις ημέρες μετά την υποβάθμιση από την S&P μόλις μία μονάδα πριν το Junk, είναι ενδεικτική της πίεσης που δέχεται η Πορτογαλία για προσφυγή της στον ευρωπαϊκό μηχανισμό και βέβαια αυτό δεν σταματά εδώ. Την ανάσα των "οίκων" αισθάνεται και η Ισπανία ήδη. Που σταματά αυτό αναρωτιώμαστε άραγε και τα σενάρια για την επόμενη μέρα όταν θα έχουν γονατίσει οι ευρωπαϊκές οικονομίες, όταν θα υπάρξει το κοινωνικό χάος είναι αρκετά, σίγουρα συγκλείνουν σε αυτό που ονομάζεται παγκόσμια οικονομική δικτατορία.

Εάν όμως με δέος και τρόμο μιλάμε για αυτό το μέλλον που μας πλησιάζει με γοργό βήμα ας πάμε πίσω να δούμε την ιστορία κάποιων "καουμπόηδων" στην άλλη άκρη του ωκεανού που κατόρθωσαν σήμερα νά γίνουν οι οίκοι που κυβερνούν το κόσμο.

Η ιστορία των οίκων αξιολόγησης ξεκινάει πριν από 100 χρόνια, όταν στις Η.Π.Α. ξεκίνησε η κατασκευή του τεράστιου σιδηροδρομικού δικτύου. Έπρεπε να βρεθούν επενδυτές ώστε να επενδύσουν τα κεφάλαια τους σε αυτό το πραγματικά δύσκολο εγχείρημα για την εποχή.

Εκείνη την περίοδο ο John Moody, ένας ιδιαίτερα αξιόλογος χρηματοοικονομικός αναλυτής, διέκρινε το πρόβλημα και ανακάλυψε τη λύση του, δημιουργώντας το 1909 την πρώτη εταιρεία αξιολόγησης πιστωτικών κινδύνων. Επινοώντας την αξιολόγηση με τα αρχικά γράμματα του αλφαβήτου, καθιέρωσε τη βαθμολογία ΑΑΑ (και τα παράγωγα της), η οποία έκτοτε υποδηλώνει το χαμηλότερο δυνατό ρίσκο, με το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπος ένας επενδυτής, όταν δανείζει τα χρήματα του σε μία επιχείρηση η ένα κράτος κλπ.

Το 1916, και αφού είχε κάνει την αρχή ο Moody, εισήλθε στο χώρο η Standard Statistics (η σημερινή Standard & PoorΆs), ενώ ακολούθησε το 1924 η Fitch. Αυτό το ολιγοπώλιο κατέχει σήμερα το 95% της παγκόσμιας αγοράς.

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Τόσο ο τζίρος, όσο και τα τεράστια καθαρά κέρδη των εταιριών αξιολόγησης, τα οποία πλησιάζουν το 40%, αναδεικνύουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη διαχρονική αξία της επιχειρηματικής ιδέας. Φυσικά και δεν θα μπορούσε να μείνει έξω από το παιχνίδι ο γνωστός σε όλους μας Warren Buffet (αυξημένη πληροφόρηση, ενδεχομένως «έγκαιρη» γνώση των αξιολογήσεων πολλών εταιρειών κλπ ? εάν τυχόν γνωρίζεις από πριν την «ύστερη» υποτίμηση της πιστοληπτικής ικανότητας μίας εταιρείας ή ενός κράτους, μπορείς να κερδίσεις τεράστια ποσά) ο οποίος επένδυσε την MoodyΆs, πράγμα το οποίο ερμηνεύει, σε κάποιο βαθμό βέβαια, ένα μέρος των πασίγνωστων επενδυτικών του επιτυχιών.

Οι τζίροι των "οίκων" είναι ενδεικτικοί

Standard & PoorΆs ΤΖΙΡΟΣ $2.645.00.0000 ΚΕΡΔΗ $ 1.055.000.000
MoodyΆs ΤΖΙΡΟΣ 1.755.000.000 ΚΕΡΔΗ 748.000.000
Fitch Rating ΤΖΙΡΟΣ 882.000.000 ΚΕΡΔΗ 246.000.00
Σε ποσοστά το 2008 η Fitch Rating είχε το 16%, η MoodyΆs το 39% και η Standard & PoorΆs το 40%.

Ανεξήγητο παραμένει το γεγονός ότι, οι υπόλοιπες ανεπτυγμένες οικονομίες όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση η Ιαπωνία κ.α. (εκτός της Κίνας που έχει δημιουργήσει τον δικό της οίκο αξιολόγησης Dagong Global Credit Rating ο οποίος μάλιστα υποβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση των ΗΠΑ στο Α- από ΑΑ) δεν φρόντισαν να δημιουργήσουν ανάλογες εταιρείες, αφήνοντας στην κυριολεξία «έρμαιο» στις διαθέσεις των αμερικανικών εταιρειών αξιολόγησης τόσο τις επιχειρήσεις τους, όσο και τους δημόσιους τομείς τους.

Τον Ιούνιο του 1999, όταν ξεκίνησε η συνθήκη της Βασιλείας ΙΙ, μέσα στα πλαίσια της οποίας επιβλέπονται τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αποφασίσθηκε η «συσχέτιση» της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, με τη «νόμιμη» αξιολόγηση των επενδυτικών τους τοποθετήσεων. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δηλαδή, τα οποία επενδύουν σε «χρεόγραφα» με υψηλή πιστωτική αξιολόγηση, χρειάζονται να «δεσμεύουν» σημαντικά χαμηλότερα «εγγυητικά» κεφάλαια ? οπότε μπορούν να πολλαπλασιάζουν τις πιστώσεις τους (ακολούθησε ο «χορός» της υπερχρέωσης και η απόλυτη ηγεμονία των εταιρειών αξιολόγησης).

Σύμφωνα με του κανόνες της Βασιλείας ΙΙ, για την αγορά ενός επενδυτικού προϊόντος αξίας 1.000.000 €, με αξιολόγηση ΑΑΑ, η τράπεζα έχει την υποχρέωση να κατέχει ίδια κεφάλαια ύψους μόλις 5.600 € (περίπου 178 φορές λιγότερα). Εάν όμως η αξιολόγηση του προϊόντος μειωθεί στο Ba1, τότε η τράπεζα οφείλει να αυξήσει τα ίδια κεφάλαια της, για το ίδιο προϊόν, στις 200.000 € (μόλις 5 φορές λιγότερα, έναντι 178 του προηγουμένου).
Εάν η αξιολόγηση μειωθεί ακόμη περισσότερο, στο B1, τότε η τράπεζα είναι υποχρεωμένη να διατηρεί ολόκληρο το ποσόν (100%) σαν «αντίκρισμα» ? επομένως, χρειάζεται 178 φορές περισσότερα ίδια κεφάλαια για ένα χρεόγραφο Β1, από ότι για ένα χρεόγραφο με την αξιολόγηση ΑΑΑ (ας φαντασθούμε εδώ τι σημαίνει για μία χώρα, η οποία έχει διαθέσει ομόλογα του δημοσίου της στις τράπεζες η ενδεχόμενη υποτίμηση της πιστοληπτικής της ικανότητας: τόσο σε σχέση με το επιτόκιο που η ίδια πληρώνει, όσο και σε σχέση με τα επί πλέον κεφάλαια που πρέπει να δεσμεύσουν ξαφνικά οι τράπεζες που έχουν ήδη αγοράσει τα ομόλογα της).

Όλα τα παραπάνω ισχύουν σε μεγάλο βαθμό και για τα κράτη, ο δανεισμός των οποίων, καθώς επίσης το επιτόκιο του, είναι «μεγέθη» απολύτως ανάλογα της αξιολόγησης τους , όσο χαμηλότερη είναι δηλαδή η αξιολόγηση τους, τόσο περισσότερους τόκους εισπράττουν οι πιστωτές τους για το αυξημένο ρίσκο τους (για παράδειγμα, όταν ένα κράτος δανείζεται 100 δις €, όσο περίπου δανειστήκαμε εμείς, τότε ένα 2% μεγαλύτερο επιτόκιο, σημαίνει 2 δις € επί πλέον ετήσιους τόκους) και τόσο δυσκολότερη είναι η πρόσβαση τους στις διεθνείς χρηματαγορές.

ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ
Οι όποιες αξιολογήσεις τους δεν χρειάζεται καν να είναι σωστές. Απλά εκφράζουν την υποκειμενική άποψη τους κάτι ανάλογο δηλαδή με αυτήν των δημοσιογράφων του οικονομικού Τύπου, οι οποίοι αναλύουν εισηγμένες ή άλλες επιχειρήσεις, χωρίς να αναλαμβάνουν την παραμικρή προσωπική ευθύνη και χωρίς να ελέγχονται από κάποιους ειδικούς για τα αναγραφόμενα τους. Αυτό ακριβώς το γεγονός (επειδή δηλαδή εκφράζουν απλά τις υποκειμενικές απόψεις τους «επιφυλασσόμενες»), δεν μπορεί κανένας δημόσιος ή άλλος οργανισμός να τις καλέσει σε απολογία ? πόσο μάλλον να τις κατηγορήσει ή να καταθέσει αγωγές εναντίον τους. Επί πλέον οι εκτιμήσεις τους πληρώνονται από τους χρεώστες: από αυτούς δηλαδή που ζητούν να αξιολογηθούν για να δανειστούν χρήματα και όχι από τους πιστωτές τους, οι οποίοι τους δανείζουν.

Οι χθεσινές αντιδράσεις του κ.Τρισέ των Ευρωπαϊων πρωθυπουργών αλλά και η έκθεση του ΔΝΤ που αποφαίνεται ότι "Συστημικές επιπτώσεις στις οικονομίες των ευρωπαϊκών χωρών έχουν οι ανακοινώσεις των οίκων αξιολόγησης για την πιστοληπτική τους ικανότητα και επηρεάζουν αρνητικά τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα" είναι ενδιαφέρουσες, αλλά δεν ξέρουμε πόσο μπορούν να κλονίσουν την παντοκρατορία των οίκων αξιολόγησης και αυτών που είναι πίσω από αυτούς. Μια πρόβλεψη λέει ότι εάν τραβήξουν τους οίκους αξιολόγησης στο πάτο ο ασφυκτικός εναγκαλισμός τους με τους μοχλούς του παρόντος χρηματοπιστωτικού συστήματος θα τραβήξει την παγκόσμια οικονομία στο πάτο.

Σε αυτούς τους ταραγμένους, σκοτεινούς καιρούς, τους καιρούς του "μαύρου" χρήματος, του "μαύρου" σύνεφου πάνω από τη Φουκοσίμα, ας αναρωτηθούμε εάν υπάρχει λύση να στείλουμε όλο αυτό σαθρό κανιβαλικό σύστημα στο πάτο, αρχίζοντας έναν καινούργιο ανθρώπινο πολιτισμό από την αρχή, όχι με οίκους αξιολόγησης και καταδυνάστευσης, αλλά με έναν και μόνον οίκο αξιολόγησης, το πλανήτη μας και τους πόρους που διαθέτουμε και την απίστευτη δυναμική του ανθρώπινου μυαλού για να δημιουργήσουμε ένα μέλλον στα μέτρα μας ή μάλλον για έχουμε μέλλον ως σκεπτόμενοι, ελεύθεροι άνθρωποι πάνω σε αυτό το πλανήτη.

http://unews.pathfinder.gr/world/oikoi-axiologhshs-ti-soi-froyto-einai-ayto-.html
http://noname-gr.blogspot.com/2011/03/blog-post_548.html

 
Design by Free WordPress Themes | Bloggerized by Lasantha - Premium Blogger Themes | Hot Sonakshi Sinha, Car Price in India