Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2009

Ηθική : Μαζικός κοινωνικός εθισμός


Χτες διαβάζοντας κάποιο ταξιδιωτικό αφιέρωμα για μια μακρυνή χώρα μεταξύ των άλλων αναφερόταν και η ιστορία των αυτοχθόνων και τα ήθη και έθιμα τους.
Το να δανείσει κανείς την σύζυγό του στον φιλοξενούμενό του για την σεξουαλική του ικανοποίηση, ήταν λοιπόν όχι μόνο θεμιτό αλλά και ένδειξη καλής φιλοξενίας στη πρωτόγονη αυτή (άλλη έννοια που έχει παρεξηγηθεί) φυλή, και φαντάστηκα ένα αντίστοιχο σκηνικό σε μια δική μας κοινωνική εκδήλωση όπου μπορεί αυτή η κίνηση φιλοξενίας να θεωρείτο ανήθικη, όμως δεν είναι και τόσο σπάνιο να σκεφτεί και να επιθυμήσει κάτι τέτοιο η σύζυγος ενός βαρετά πλούσιου συζύγου με κάποιον νεαρό εντυπωσιακό καλεσμένο και βέβαια ο ηλικιωμένος σύζυγος, ενώ για λόγους ηθικής θα πρέπει να κάνει τουλάχιστον τον θιγμένο - απατημένο, θα ορεγόταν στα αλήθεια την οπτική απόλαυση της υλοποίησης αυτής της φαντασίωσης της νεαράς συζύγου. Η μόνη διαφορά είναι αυτή η μικρή λέξη ηθική, που βάζει τους ανθρώπους να πέζουν διάφορους ρόλους στην εξελιγμένη κοινωνία μας και τελικά να χάνονται μέσα στη μετάφραση των ρόλων αυτών.


Ετσι με τις ηθικές αρχές πατρίς - θρησκεία - οικογένεια ως Πόντιοι Πιλάτοι ξεπλένουμε κάθε μερα τα χέρια μας και εφυσηχάζουμε ότι είμαστε ηθικοί και επεκτείνουμε τα όρια της ηθικής μας στο στενό μας περίγυρο, θυμίζοντας το ολίγον εγκυος - ολίγον από ηθική - ενώ την ίδια ώρα συμμετέχουμε σε τεράστιας έκτασης εγκλήματα όντας μέρος αυτού του συστήματος το οποίο όχι μόνο δεν αντιμαχόμαστε, όχι μόνο δεχόμαστε να υπηρετούμε αλλά του επιτρέπουμε να μας βάζει και τους κανόνες συμπεριφοράς, ώστε για τα παιδιά της Αφρικής που πεθαίνουν δεν παραβαίνουμε την καθεστυκυία ηθική κάποιος άλλος είναι ανήθικος που δεν φροντίζει για αυτά, για την κατάλυση της συμβιωτικότητας με τη φύση, με το περιβάλλον μας δεν γινόμαστε ανήθικοι απο τι στιγμή που πάμε μέχρι το κάδο ανακύκλωσης τα πλαστικά μας (και καλά κάνουμε) αλλά επιστρέφουμε στο σπίτι μας που χτίστηκε σε καμένη έκταση (με φως νερό τηλέφωνο).

Τι είναι άραγε η ηθική; Οι περισσότεροι από εμάς θα συμφωνούσαμε ότι είναι κανόνες συμπεριφοράς (με μεγάλη δόση καθωσπρεπισμού και σεμνοτυφίας) που μας κάνουν σωστούς ανθρώπους, καλούς χαρακτήρες, χρήσιμους στην κοινωνία.

Και εκεί αρχίζω να ανησυχώ. Το σύστημα μέσα στο οποίο ζούμε με ποιά κριτήρια ορίζει αυτή τη χρησιμότητα στην κοινωνία. Δημιουργεί το καλό και το κακό, το σωστό και το λάθος όλα παραφύση ιδιότητες του ανθρώπου με πια χρησιμότητα να διασπάσει το Ενα το Ολον σε υποομάδες.
Ο άνθρωπος δεν είναι ηθικό όν, ούτε καλό ούτε κακό. Ο άνθρωπος είναι η φύση του, η αναπαραγωγή δεν χρειαζόταν τελετές γάμου στα άλλα όντα της φύσης, ούτε κανόνες περί μονογαμίας και όρκους αιώνιας πίστης, αυτά όλα που λέμε νόμος της ζούγκλας είναι ο νόμος της φύσης που υπήρχε πριν και θα υπάρχει μετά απο εμάς στο σύμπαν.

Οι νόμοι της φύσης λειτούργησαν και λειτουργούν με θαυμαστή ισορροπία γιατί ακριβώς βασίζονται στο φυσιολογικό.
Οι νόμοι της κοινωνίας όμως, πόσο φυσιολογικοί είναι ? Η μήπως οι κατακερματισμοί, οι αντιπαλότητες, ο καλός εναντίον του κακού, ο ηθικός εναντίον του ανήθικου, ο πολιτισμένος εναντίον του απολίτιστου είναι ο τρόπος - διαίρει και βασίλευε - για να λειτουργεί το σύστημα ανεμπόδιστο και εμείς να τρωγόμαστε μεταξύ μας αντι να κατανοήσουμε ότι καμμιά διαφορά δεν έχουμε απο το διπλανό μας ?

Τελικά η ηθική μήπως είναι ένας μαζικός κοινωνικός εθισμός, που μπορεί να παρεκλίνει τον άνθρωπο απο τη φύση του και όποιος δεν ντοπάρεται μένει εκτός κοινωνικού συστήματος ?

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη
"......Από την αρετή λοιπόν, που είναι δύο ειδών, και που το ένα είδος της είναι η διανοητική και το άλλο η ηθική, η διανοητική χρωστάει και τη γένεση και την επαύξησή της κατά κύριο λόγο στη διδασκαλία, γι’ αυτό ακριβώς χρειάζεται εμπειρία και χρόνο, ενώ ή ηθική είναι αποτέλεσμα συνήθειας, από όπου έχει πάρει και το όνομα που μικρή διαφορά παρουσιάζει από τη λέξη εθισμός. Από αυτό γίνεται φανερό ότι καμία από τις ηθικές αρετές δεν υπάρχει μέσα μας εκ φύσεως · Διότι τίποτε από όσα υπάρχουν εκ φύσεως μπορεί να αποκτήσει με τον εθισμό μια άλλη ιδιότητα, για παράδειγμα η πέτρα που εκ φύσεως κινείται προς τα κάτω δε θα μπορούσε να συνηθίσει να κινείται προς τα πάνω, ούτε κι αν χιλιάδες φορές προσπαθούσε κάποιος να την κάνει να αποκτήσει αυτή τη
συνήθεια ρίχνοντάς την ξανά και ξανά προς τα πάνω, ούτε η φωτιά (θα μπορούσε να συνηθίσει) να κινείται προς τα κάτω ούτε τίποτε άλλο από τα πράγματα που γεννιούνται από τη φύση με μια ορισμένη ιδιότητα θα μπορούσε να συνηθίσει σε κάτι διαφορετικό. Επομένως, οι αρετές ούτε υπάρχουν (μέσα μας) εκ φύσεως ούτε αντίθετα προς τη φύση αναπτύσσονται, αλλά εμείς έχουμε από τη φύση την ιδιότητα να τις δεχτούμε και να τελειοποιούμαστε σ’ αυτές με τον εθισμό..."

συνεχίζεται....

1 comments:

Antoine είπε...

Πολύ καλό το άρθρο και εγω πιστεύω πως δεν υπάρχει ηθική. Είναι μια νόηση που δημιουργείτε μέσα στις κοινωνίες ανάλογα με τις διαδρομές τους μέσα στους αιώνες.

Είναι πάλι γεγονός πως πολλά έθνη έχουν αφομοιώσει "ηθικούς" κανόνες που δημιουργήθηκαν από άλλα έθνη με αποτέλεσμα την διαστρεύλωση και μη "σωστή" εφαρμογή τους.

Αυτό συμβαίνει διότι οι ηθικοί αυτοί κανόνες δεν ήταν προϊόν της δικής τους εξέλιξης αλλά τους ιοθέτησαν άρα δεν του κατανοούν πλήρως γιατί δεν πηγάζουν από αυτά τα έθνη.

Δημοσίευση σχολίου

 
Design by Free WordPress Themes | Bloggerized by Lasantha - Premium Blogger Themes | Hot Sonakshi Sinha, Car Price in India