Έχει κανείς περάσει μια μέρα που να νιώθει πως αν δεν είχε να κάνει τις απολύτως απαραίτητες 'επαφές' με άλλους ανθρώπους, θα ήταν μια μέρα όπου στην ουσία θα ήταν μουγκός; Μια μέρα που δεν θα άκουγε την φωνή του να απευθύνεται σε άλλους, μια μέρα χωρίς επικοινωνία;
Αυτό είναι το θέμα που θα ασχοληθώ σήμερα και πήρα την αφορμή από το παρακάτω μικρό φιλμάκι.
Επικοινωνία. Σ’ όλους έχει περάσει το μήνυμα , ίσως και η ανάγκη πως η επικοινωνία είναι αναπόσπαστο κομμάτι του ανθρώπου. Παντού διαβάζοντας για ανθρώπους θα δει κανείς πως «οι άνθρωποι είναι κοινωνικά όντα που έχουν ανάγκη την επικοινωνία» . Άραγε κατά πόσο αυτό είναι αληθινό και όχι μια ακόμα πλαστή ιδέα για το ποιοι είμαστε ;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο σημερινός άνθρωπος είναι το απαύγασμα της εξελικτικής διαδικασίας χιλιάδων ετών. Σήμερα μέσα μας έχουμε την «γενετική μνήμη» των πρώτων ανθρώπων καθώς και αυτά που βίωσαν και τους διαμόρφωσαν ως τις μέρες μας.
Ας φανταστούμε για λίγο τον πρώτο αυτόν άνθρωπο. Ένας πλάσμα, αδύναμο, μη προικισμένο από την φύση ούτε με τα στοιχειώδη προκειμένου να αντιμετωπίσει τον σκληρό κόσμο μέσα στον οποίο καλείται να επιβιώσει. Το σημαντικό του πλεονέκτημα , ένας εγκέφαλος. Οι ανάγκες για την επιβίωσή του αυξημένες άρα και η διαμόρφωση του εγκεφάλου του ανάλογη. Ένα τέτοιο πλάσμα δεν έχει την πολυτέλεια να προσπαθήσει να επιβιώσει μόνο του. Είναι καταδικασμένο λόγω της βιολογικής του αδυναμίας να ζήσει σε κοινότητες (Αγέλες).
Η ζωή σ’ αυτές τις κοινότητες αναγκαστικά το οδηγεί στο να πρέπει να επικοινωνήσει με άλλα μέλη της αγέλης ώστε την βιολογική του μειωμένη δυνατότητα να την αυξήσει μέσα από την συλλογική δύναμη της αγέλης. Έτσι προκειμένου να συνεννοηθεί δημιουργεί σιγά σιγά ένα κώδικα επικοινωνίας που αργότερα ονομάζουμε γλώσσα.
Θυμίζω εδώ πώς οι σημερινοί άνθρωποι είμαστε αποτέλεσμα εκείνου του αρχικού ανθρώπου. Ας το εξετάσουμε πιο αποστασιοποιημένα όμως. Αν αφαιρέσουμε από την εξίσωση την βιολογική αδυναμία του πρώτανθρώπου να επιβιώσει υποθέτοντας πως είχε την δυνατότητα (ως δια μαγείας λόγω του παραδείγματος) να έχει όλα τα αναγκαία, τότε το ερώτημα που τίθεται είναι , θα αναγκαζόταν ο άνθρωπος αυτός να ζητήσει την βοήθεια άλλων ανθρώπων και να διαμορφώσει ένα τρόπο ζωή σε κοινωνία (αγέλη) ; Πιστεύω πως όχι.
Η απόδειξη είναι ο σημερινός άνθρωπος. Όλοι τάχα αποζητούν την επικοινωνία, όλοι, τάχα θέλουν να βρουν αυτόν που θα τους ακούσει και θα τον ακούσουν. Πόσο άραγε συχνά συμβαίνει το ένα ή το άλλο; και πόσο ρεαλιστικό και εφικτό είναι ; Κατά την γνώμη μου δεν είναι ούτε εφικτό , ούτε ρεαλιστικό.
Πρώτα πρώτα γιατί ο άνθρωπος κατά βάση, αναγκάστηκε, να ζήσει σε αγέλη και δεν ήταν μια φυσική επιλογή του και δεύτερον γιατί η πραγματική επικοινωνία μπορεί να υπάρχει όταν υπάρχει απόλυτη αυτογνωσία. Δηλαδή όταν ο άνθρωπος γνωρίζει τον εαυτό του πλήρως και έρχεται σε επαφή με έναν άλλο άνθρωπο που γνωρίζει επίσης τον εαυτό του πλήρως. Αν υπήρχε η αυτογνωσία (πράγμα ανέφικτο και πλασματικό ως σταθερά) τότε θα μπορούσε κανείς πραγματικά να εμβαθύνει σε αυτό που ο άλλος προσπαθεί να του επικοινωνήσει και όχι να μείνει σε μια επιφανειακή και αποστασιωμένη αντιμετώπιση του εκάστοτε μηνύματος.
Το να γνωρίζει κανείς πλήρως τον εαυτό του είναι κάτι το ανέφικτο όμως και αυτό για τον απλούστερο λόγο πως οι άνθρωποι είμαστε συνεχώς μεταβαλλόμενα όντα, πλάσματα που η κάθε μέρα μας πλάθει και μας διαμορφώνει. Μπορεί να έχουμε την εντύπωση της σταθερότητας όπως έχουμε την αυταπάτη της σταθερότητας της Γής όμως όπως η Γή γυρίζει και μάλιστα με ιλιγγιώδη ταχύτητα (50,000χλμ/την ώρα).
Ένα από τα μόνιμα παράπονα όλων μας είναι πως κανείς δεν μας «ακούει», ο σύντροφος μας, ο φίλος μας ή οικογένειά μας, το αφεντικό μας, το παιδί μας. Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό; γιατί το μεγαλύτερο όνειρο όλων μας είναι … «να πάω σε ένα ερημικό μέρος στην φύση και να ζήσω εκεί»;
Μήπως είναι η εμφάνιση της πραγματικής μας φύσης;
Μήπως έχοντας απαλλαγεί από τους κινδύνους της επιβίωσης, που ο πρόγονός μας στην προϊστορία δεν μπόρεσε να απαλλαγεί και αναγκάστηκε να ζήσει σε αγέλη, μας οδηγεί στην ατομικότητα;
Αφήνω αυτούς τους προβληματισμούς περιμένοντας σχόλια και κάνοντας χρήση του μη γεννητικού μου κληρονομήματος (Αγέλη) ασκώντας την φυσική μου επιλογή ως άτομο κάνω ένα Save as…
4 comments:
Δεν είναι μόνο η επιβίωση ώς άτομο που μας έχει αναγκάσει να ζούμε σε αγέλες ή κοινωνίες. Η επιβίωση ώς είδος και η συνεχής εξέλιξη του είδους μας μας ανγκάζει να συναναστρεφόμαστε με άλλους του είδους μας. Είναι στην φύση μας η αναπαραγωγή, να πω το ωμά, δηλαδή η εξέλιξη σε γονιδιακό επίπεδο. Αυτή η φύση προϋποθέτει δύο άτομα διαφορετικού φύλου και διαφορετικής γονιδιακής σύστασης, που κάνουν την μίξη των γονιδίων τους ώστε να βγάλουν πιο δυνατό γονιδιο που θα μπορέσει καλύτερα να προσαρμοστεί στις αλλαγές του περιβάλλοντος και γενικά να εξελιχθεί. Για να γίνει αυτό πρέπει κάπως να παρουσιάσεις τον "υλικό" σου. Ένας τρόπος είναι η επικοινωνία. Δυστυχώς δεν είμαστε τόσο εξελιγμένοι ώστε να πορούμε να το βλέπουμε άμεσα με κάποιο τρόπο. Οι αισθήσεις μας είναι πολύ περιορισμένες και λειτουργούμε σύμφωνα μ'αυτές. Η επικοινωνία βοηθάει στο να βρεις το ταίρι σου, άσχετα εάν αυτή η διαδικασία περνάει τελείως απαρατήρητη, έτσι έχουμε μάθει να λειτουργούμε στην εξελικτική μας πορεία. Το πρόβλημα είναι άλλου. Το πρόβλημα είναι ότι η δομή της κοινωνίας μας, κάποιοι παράγοντες που θεωρούνται ως δεδομένα λειτουργούν αποτρεπτικά στην φύση μας, λειτουργούν ως εμπόδια. Η επικοινωνία που είναι ίσως από τα πιο σημαντικά μας προτερήματα, σ'αυτην την φυσική διαδικασία, παρεμποδίζεται από εξωτερικούς παράγοντες, δημιουρήματα των ίδιων ανθρώπων ή και προσαρτίζονται άλλοι παράγοντες που βάζουν περιοριστικούς όρους στο ποιός με ποιόν θα επικοινωνεί.
Οταν γράφουμε γράφουμε για μας ?
γιατί εάν ζητάμε σχόλιο προσκαλούμε και προκαλούμε την επικοινωνία του άλλου. Το θέμα είναι ποιές διεργασίες έχουν προηγηθεί ατομικά στον καθένα, με δεδομένο ότι ζούμε σε ένα καθεστώς αναγκαστικής επικοινωνίας, ώστε να απορρέει το βέλτιστο όταν δυο άτομα για οποιοδήποτε λόγο θα επικοινωνήσουν.
Ολος ο πολιτισμός και η εξέλιξη του ανθρώπου βασίστηκε στην επικοινωνία η οποία δημιουργεί δεσμούς, ομάδες, στόχους και επιτεύγματα. Υπάρχει όμως και το παράδειγμα του Πύργου της Βαβέλ να μας δείχνει ότι μια συνάθροιση ανθρώπων για ένα κοινο στόχο δεν σημαίνει απαραίτητα επικοινωνία μεταξύ τους.
Η εποχή μας είναι αυτό, η έλλειψη αυτογνωσίας - ατομικής ύπαρξης. Φοβόμαστε να ζήσουμε το ερημικό μας νησί και προσπαθούμε να στοιβαζόμστε σε αγέλες μη γνωρίζοντας ποιοί είμαστε εμείς, ποιοι είναι οι διπλανοί μας και οι διπλανοί μας το ίδιο, μεταφέρουμε λάθος μηνύματα, δημιουργείται μια αμφίδρομη επικοινωνία που βασίζεται σε ψευδείς πληροφορίες και κάθε φορά που πάει και έρχεται ένα μήνυμα, κάθε φορά που επικοινωνούμε το ψεύδος και η παραμόρφωση μεγεθύνεται.
Χανόμαστε στη μετάφραση του εαυτού μας, των άλλων και συνεχίζουμε να επικοινωνούμε ακατάσχετα, σε μια αυτάπατη ότι έτσι αποκομίζουμε γνώση, ότι ανήκουμε κάπου, ότι δεν είμαστε μόνοι μας.
Το ερημικό μας νησί, η παύση, η σιωπή, η αυτογνωσία και μόνο μπορούν να βάλουν τα πράγματα σε σωστή προοπτική όμως. Ετσι η αγέλη γίνεται ομάδα συνειδητοποιημένων ατόμων. Και τα άτομα αυτά μπορούν να επαναπροσδιορίσουν την επικοινωνία, τις σχέσεις, το στόχο, το τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσουμε για το μεγάλο συλλογικό επίτευγμα, ξεπερνώντας την Βαβέλ της επικοινωνίας που μας επιβάλλει ο πολιτισμός μας, δημιουργώντας τον προσωπικό μας πολιτισμό πρώτα, ο καθένας μας.
Οταν πιστεύω θα μπορέσουμε να μιλήσουμε μια γλώσσα όλοι οι άνθρωποι τότε θα σταματήσουμε να δημιουργούμε καθημερινά σε ατομικό, κοινωνικό επίπεδο ετοιμόροπα οικοδομήματα σαν αυτό της Βαβέλ.
Αρκεί να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχει ποτέ ερημικό νησί όταν γνωρίζουμε και συνυπάρχουμε αρμονικά με τον εαυτό μας. Υπαρχουν πολλά μικρά νησιά τόσα όσα οι άνθρωποι, τα οποία μπορούν εάν σταματήσουν να είναι "ερημικά και άγονα" να ενωθούν σε μια ήπειρο πραγματικής συνύπαρξης, εξέλιξης κοιτίδα της Γνώσης για τον Ανθρωπο, ως φορέα και θεματοφύλακα της συνολικής ιστορίας, μνήμης και μελλοντος του Κόσμου αυτού.
Αυτές είναι οι πρώτες μου σκέψεις
Δεδομένου του χαρακτήρα της σημερινής ζωής, έτσι όπως αυτή εξελίχθηκε ή προσαρμόστηκε, στερούμαστε χρόνο ελεύθερο και προσωπικό, καθώς πάντα θα υπάρχει κάποιος για τον οποίο πρέπει να γίνουμε ο σκουπιδοφάγος του ή κάτι, που λόγω πίεσης ή συνθηκών, γίνεται “στα γρήγορα”.
Κατ’ εμέ, για να δώσεις στον άλλο, αυτό το όποιο λίγο ή πολύ ή μικρό ή διαφορετικό που μπορείς, πρέπει εσύ ο ίδιος να είσαι καλά, να έχεις δηλαδή δώσει σε εσένα ή να έχεις βρει για σένα , για να έχεις τη δύναμη να δώσεις και στον άλλο.
Γι’ αυτό και κλείνεσαι στον εαυτό του, απομονώνεσαι, περνάς φάσεις ενδοστρέφειας ή και κατάθλιψης, που δεν θες να δεις κανέναν ούτε να σου μιλήσει κανείς.
Προσωπικά το θεωρώ πιο υγιές και γνήσιο, πιο ειλικρινές να εξαφανίζεσαι και να έχεις το δικαίωμα αυτό, χωρίς πια να χρειάζεται να απολογηθείς γι’ αυτή σου την επιλογή.
Δεν θεωρώ, επίσης, ότι αυτή η επιλογή αποκαλύπτει το πραγματικό ποιόν της φύσης μας, γιατί είμαι αισιόδοξη γι’ αυτήν και γιατί πιστεύω στον άνθρωπο και τη δύναμή του.
Απλά κουράζει κάποια φορά το να είσαι πάντα για τους άλλους και για σένα ταυτόχρονα.
Κι αν το τίμημα είναι να χρεωθείς ατομικισμό, τον προτιμώ τώρα από το βόμβο πολυάσχολων ανθρώπων που απλά δίνουν κάπου ένα παρόν.
Ο χρόνος είναι πια πολύτιμος.
Εδω δεν εξετάζουμε την δεδομένη πραγματικότητα η οποία κατά την άποψή μου είναι επίκτιτη. Εξετάζουμε πια είναι η φυσιολογική ανάγκη ή οχι του ανθρώπου για επικοινωνία.
Ενός πλάσματος που απο τα πρώτα του χρόνια στη Γή αναγκάστηκε να επικοινωνήσει προκειμένου να επιβιώσει. Μια ανάγκη που σήμερα δεν υφίσταται.
Δημοσίευση σχολίου